Laatste dag

En dan is het ineens de laatste dag! Wat is het snel voorbij gegaan en wat is reizen door Zuid-Afrika geweldig fijn. We vliegen pas om 20:20 dus hebben nog een hele dag in te vullen. We gaan als kers op de taart in de ochtend nog een helicoptervlucht maken boven Cape Town. Het weer zit mee, het is zonnig en super helder, er staat alleen een flinke wind. Dat ding gaat zo snel recht omhoog de lucht in, we kunnen de spelers in het Fifa voetbalstadion zien. De taxichauffeur vertelt dat ze het stadion de witte olifant noemen want er worden geen wedstrijden meer in gespeeld en men zou zelfs overwegen om het af te breken. De tafelberg, de twaalf apostelen, Chapmans peak, de verschillende baaien zijn allemaal in één oogopslag te zien en voor de kust zijn zelfs walvissen te zien!!

De rest van de dag genieten we van de zon, de schitterende kust en de sfeer en laten we Zuid-Afrika langzaam los. We gaan onze herinneringen koesteren en alle belevenissen een plaats geven. Ik hoop dat we de energie en de manier van leven van de Zuid-Afrikaanse regenboognatie nog een hele poos mee mogen nemen!

Cape Town

Voordat we naar het hotel gaan, het Grand Daddy in Cape Town, rijden we naar Kaap de Goede Hoop. Het kaapse schiereiland is ook weer prachtig, we rijden over de smalle kustweg die door het opgewaaide duinzand nog een stukje smaller geworden is. Er wordt hier veel gevist, zelfs vanuit de auto. We zien Jeeps die aan de voorkanteen voorziening hebben waar een hengel in bevestigd kan worden, dat zou iets voor Ivar zijn! Wat blijft de natuur hier toch steeds weer een verrassing, opeens loopt er "een gezin" struisvogel op de weg voor ons, mannetje, vrouwtje en vier kinderen. Erg grappig om te zien, die kuikens zijn zo klein naast die reuze struisvogels. Ik vind het lelijke beesten, moet een foutje in de natuur geweest zijn, een vogel die niet kan vliegen!

We klimmen naar de top van de 'kaap', toch wel heel bijzondere plek, we reizen door een geschiedenisboek. Via de westkant rijden we over Chapmans peak, een bochtige en smalle weg door de rotsen die vaak gebruikt wordt voor reclamespots voor automerken, de GoPro maar even uit het raam gestoken.

We besluiten op zondagochtend een townshiptour te maken waarbij we ookeen gospeldienst gaan bijwonen. Het is noodweer,het waait hard en het regent pijpestelen. We rijden in een busje met een man of acht door Langa, het oudste township van Kaapstad. De chauffeur heeft zelf ook in dit township gewoond en hij vertelt uitgebreid over de geschiedenis van hetontstaan van apartheid en de tijd erna. Pas sinds 1994 heeft de zwarte bevolking stemrecht, wat is dat nog maar kort geleden. De meeste mensen hier accepteren dat de veranderingen langzaam gaan. We gaan zelfs een stuk lopend door de straten en we bezoekenenkele woningen. Het is heel even droog, maar het spoor van water en regen is enorm, hier is geen riolering. We worden stil, zoveel armoede zoveel mensen in zo'n kleine ruimtes, ik kan niet beschrijven wat we hebben gevoeld en gezien. We gaan naar de baptistenkerk, de weg ernaar toe gaat door de modder en plassen. De kerk is te klein voor de groeiende gemeenschap dus is er provisorisch een stuk aangebouwd. De dienst is geweldig om te zien en te ervaren, er staan zeker 15 dames en een begeleidingsband op het podium/altaar. De hele geloofsgemeenschap zingt, danst en beleeft mee. Wat een energie geeft dat, de mensen vinden het prima dat wij komen kijken en heten ons welkom. Hier in de townships van Cape Town wordt maar weer eens duidelijk dat happiness niet afhangt van de grootte van je living maar van de grootte van je hart!!

Maandagochtend hadden we het beklimmen van de Tafelberg gepland, maar door de sterke wind wordt dat afgeraden, het is te gevaarlijk. We wijzigen onze plannen en komen in Kalk Bay terecht, een piepklein plaatsje met een heel oude nog actieve vissershaven. We lopen wat rond en zienzeehonden op de kade zitten, super leuk om te zien. We gaan op een aanmeerpaal tussen de vissers zitten en observeren het spel tussen de zeehonden, de aalscholvers en de vissers. De vissers gooien af en toe wat visafval het water in, wie snel is eet mee. De zeehonden komen zo dichtbij we zouden ze kunnen aanraken, gelukkig is het tijdperk van een fotorolletje van 36 voorbij.

Stellenbosch - van zwart naar wit Zuid-Afrika

Het sprookje op de Madi Madi Safaril lodge wordt afgesloten met een ontbijt waar ook de huisimpala even bij Lique aanschuift om te kijken wat voor lekkers er op tafel te vinden is. We nemen afscheid van George en Jason en gaan op weg naar Stellenbosch, een rit van bijna 5 uur over Route 62. We maken verschillende stops en merken dat de setting gaandeweg verandert naarmate we westelijker komen: erstaan steeds mooiere huizen enhet straatbeeld wordt steeds "witter". Van de armoedewaarmeewe in de afgelopen 2 weken vaak geconfronteerd werden is hier steeds minderte merken.

Als we aankomen in onze lodge in Stellenbosch is het duidelijk dat we zwart Zuid-Afrika definitief achter ons hebben gelaten. We melden ons bij de receptie en worden te woord gestaan door Sjors, een stagiair van de Hogere Hotelschool in Den Haag. Hij legt uit dat de Nederlandse eigenaar van de lodgewerkt met 7 stagiares voor de dageijkse leiding, vanwege hun arbeidsmoraal en omdat zij goed kunnen inspelen op de verwachtingen van de voornamelijk Nederlandse gasten. Sjors leidt ons rond over het terrein en doet plichtmatig zijn verhaal. Dit mag dan de meest luxe lodge zijn van ons verblijf in Zuid-Afrika, maar wat een contrast met de vorige lodges, waar de eigenaren of de managers met hart voor de zaak en met passiehun gasten ontvangen en verwennen!

Als bijna geheelonthouder en als matig wijndrinker en -kenner laten we de wijngaarden enbijbehorende activiteitenin Stellenbosch en wijde omgeving voor wat ze zijn. We rijden naar Betty's Bay waar een kolonie van zo'n 5.000 pinguins huist, waarvan een enkeling niet door Lique op foto wordt vastgelegd ;-) Daarna rijden we door naar Hermanus, waar we hopen walvissen te kunnen spotten. Het walvisseizoen loopt op zijn eind en het weer werkt ook niet mee, we besluiten daarom om niet met een boot de baai op te gaan, maar vanaf de wal te speuren. Helaas is ergeen enkele activiteit in het water te bekennen, maar de wandeling langs de mooiekust en de heerlijke lunch in een franse bistro maken veel goed.

Terug in Stellenbosch verkennen we de stad, mooie panden en leuke winkels. We komen helaasnet na sluitingstijd bij Oom Samie Se Winkel, de bekendste winkel van Stellenbosch, daar hadden we toch graag even rondgesnuffeld. We dinereninrestaurant Twaalfvoor omgerekend 15 Euro, ongelooflijk maar waar, en nog overheerlijk ook!

Sprookje

Voordat we gaan rijden naar de Madi Madi lodge in Oudtshoorn gaan we eerst nog naar de monding van Storms rivier, die komt daar uit in de Indische oceaan. Het is prachtig om daar rond te lopen en te ervaren hoe de zee tegen de rotsen beukt en de golven uiteen te zien spatten, wat een geweld. We klimmen naar de Storms river bridge, een hangbrug van 77 meter die de kliffen met elkaar verbindt. Hier is ook een brug van 277 meter hoog waar je kan bungee jumpen, het is net te ver lopen naar die brug ; )

Dan verlaten we de kustweg op weg naar Oudtshoorn, een redelijke weg die we een kleine 3 uur volgen. We bellen om 18.00 aan bij de poort van de lodge. Tot onze verassing zijn we er dan nog niet en moeten we nog bijna 10 km rijden naar de main lodge! Langzaam zakt de zon en hij schijnt recht in onze ogen, we hebben er weer een nieuwe ervaring bij: blind autorijden! Lique steekt haar hoofd uit het raam en vertelt wanneer de smalle steile weg naar links of rechts afbuigt. Als we dan eindelijk aankomen bij de main lodge lijken we in een sprookje terecht gekomen te zijn. De lodge ligt aan een rivier die verderop eindigt een stuwmeer. Er grazen paarden in de tuin en we worden verwelkomd door een stokstaartje dat ons de verdere tijd steeds vergezeld. Zelfs als we het zwembad ingaan houdt hij de wacht op de kant. Ook bokkie de huisimpala staat aan de rand van het zwembad, een bijzondere ervaring! We blijken de enige twee gasten te zijn. Als het diner geserveerd wordt voelen we ons als een prins en prinses op hun kasteel, in een bijzonder sfeervolle ambiance en het eten is voortreffelijk. We spreken af dat we de volgende ochtend een boottocht op de rivier gaan maken, we vertreken om half 7 want het wordt 45 graden! Voor de eerste keer deze vakantie kunnen bikini en zwembroek uit de koffer.

Na de boottocht ontbijten we op de veranda en hebben het idee dat we in een ansichtkaart leven. Opeens horen we een hoop lawaai, vogels vliegen op en vallen "iets" aan en ik zie ineens de kop van een slang op het gras kruipen. Hij komt richting terras met de vogels luid kwetterend eromheen. Snel mijn fototoestel pakken en zo loop ik een paar keer om de slang heen, een mooi gezicht als hij zijn kop omhoog steekt. Hij beweegt kronkelend over het zand tussen het gras en de vuurplaats, ik vind het net een uit de kluiten gewassen regenworm. Als Wouter de slang ook op video vast wil leggen keert hij om naar het water en kruipt in een holte in de muur. Wat voor slang zou het geweest zijn, dat zoek ik even op. Al snel kom ik bij een cobra uit, een Cape cobra volgens een boek over slangen. Mijn vermoeden wordt bevestigd door de ranger, oeps dat is wel een heel gevaarlijke slang. Hoe was het verhaal ook weer van de slang in het paradijs? Vandaag verder maar geen appels gegeten ; )

Township

Vandaag gaan we de Oesterbaai township bezoeken met Liesbeth, de eigenaresse van de lodge. Zij heeft zich ingezet voor het starten van een creche voor kinderen van 2 tot 5jaar. Door haar inzet hebben ze Annie, de crecheleidster, een opleiding kunnen laten volgen. We komen bij een groepje "huizen", wel gemaakt van steen maar vaak zonder vensterglas, waar buiten de familie zit en kijkt. Veel gewerkt wordt er niet en kippen, honden en koeien lopen door de straten.

De creche is een stenen gebouwtje waar de kinderen met elkaar in een ruimte zitten, de kinderen spelen wat en krijgen een maaltijd op school. We lopen even door de township en rijden dan naar de lagere school een stukje verderop. Liesbeth weet wel raad met die kuilen, maar ze heeft er dan ook de auto voor, gas erop! We komen bij de lagere school waar een Afrikaanse genaamd Karin de school leidt. Ze doet dat met een overgave en een energie, geweldig. Ze heeft zelfs een sensorische tuin gemaakt met planten met verschilende bladstructuren en die geuren afgeven. De buitenmuur is beschilderd door een kunstschilder uit Ameland waar Liesbeth mee bevriend is, een vrolijke kindvriendelijke omgeving. Er staat een oude TV en ze vragen aan Wouter of hij weet of ze er filmpjes op kunnen laten zien die op het internet staan. Als blijkt dat ze dat met wat aanpassingen zou kunnen is Karin zo blij als een kind. Alle kinderen zitten van groepen 3 t/m 8in 1 klasruimte. De ruimte is dankzij geld van vakantiegangers en fondswerving tot stand gekomen. Er staan heel oude banken in, maar het werkt. We spelen wat met de kinderen en ze zijn meteen dol op Wouter, die de kinderen 1 voor 1 vastpakt en hoog in de boom zet. Ze hebben veel plezier, dan gaat er een bel en de kinderen gaan de klas in. Karin zet voor ons thee en we kletsen wat over mogelijke bijdragen vanuit Nederland. Ondertussen werken de kinderen gedisciplineerd door. Wanneer we willen gaan vraagt Karin nog even te blijven, de kinderen gaan nog wat voor ons zingen. We luisteren aandachtig en genieten van wat hier is neergezet, we hopen dat dit bijdraagt aan een betere toekomst voor de kinderen. Het grootste probleem is dat na het verlaten van de basisschool er geen goede doorstroming is en veel van de meisjes rond de leeftijd van 15 zwanger raken en daarmee hun toekomstkansen aanzienlijk verkleinen. Wat is het in Nederland toch goed georganiseerd en wat een luxe kennen onze kinderen.

Terug in de lodge wacht ons een heerlijke lunch, waarna Lique zich klaarmaakt voor het paardrijden over het strand en door de heuvels. Een beetje spannend is het wel, het is al zo lang geleden dat ze voor het laatst paard gereden heeft. Ik bedank voor de eer, schiet wat foto's bij het opstappen en wegrijden en zet te voet de achtervolging in richting strand om nog wat meer foto's te maken. Eenmaal op het strand raken de paarden en ruiters snel uit beeld en beklim ik de metershoge duinen. Wat een prachtig panorama heb ik hier naar alle richtingen: de Indische oceaan, de imposante duinen en de lodge in het achterland, schitterend! De duinsafari die je kunt maken vanuit de lodge zit er helaas niet meer in omdat we morgen alweer vertrekken, die moet dan maar wachten tot de volgende keer dat we in Zuid-Afrika zijn ;-)

Post-Apartheid

Vandaag via Durban naar Port Elisabeth gevlogen voor het 2e deel van onze vakantie. Voordat onze vlucht gaat eten we nog even wat op het vliegveld. We zitten aan een lange tafel waar ook een paar Zuid-Afrikanen aanschuiven. Er ligt een blikje en een zakje van de vorige reizigers op de tafel en de twee Zuid-Afrikanen storen zich daaraan. De oudere blanke dame moppert over het gedrag van de mensen en de blanke man zegt: "dit kan van zowel wit als zwart zijn". Hij vertelt over het mooie land waar hij trots op is, maar wat hij ziet afglijden. Het onderwijs, justitie en politie nemen af in kwaliteit weet hij. Zo zou voor het behalen van de 12e graad op school 70% vroegtijdig school hebben verlaten. Dan komt er een mooie zwarte dame met een zwabber langs, ze maakt de vloer schoon. De oudere dame kijkt naar haar met een blik waar ik van schrik. Als ze met de zwabber onder de stoel naast haar poetst en iets te dicht bij komt krijgt de zwarte dame de volle laag. De arme poets schrikt en zegt "don't move don't move I just want to clean up". Ik ben verbijsterd, ze klaagde toch net over de rommel op tafel en verwijt nu degene die schoonmaakt dat ze te dichtbij komt.

We lopen naar de gate, het is een klein en gemoedelijk vliegveld zoals Eindhoven Airport. Een jongetje van een jaar of 8 kletst tegen iedereen aan, opgewonden over de vlucht die hij gaat maken. Als de crew voorbij komt vraagt hij of zij ons vliegen. Daarna vertelt hij zijn oma dat hij de piloot gesproken heeft waarop oma vraagt, zag hij eruit of hij goed kon vliegen? Ja, zegt het jongetje, het was een witte. Ik ben weer verbijsterd.

Port Elisabeth is zo op het oog een redelijk moderne stad, we zien één van de voetbalstadions liggen van het WK voetbal. De autoweg wordt tolweg en er is zelfs even een middenberm. Toch lopen er ook nu nog mensen op de vluchtstrook, alleen ontbreken nu de verkoopstaletjes. Dit gebied is zeer uitgestrekt en er is volop veeteelt, hier lopen de koeien niet over de weg maar staan ze in de wei. De hoeveelheid koeien per boerderij is enorm, 1200 is normaal, in Nederland heb je al een grote boerderij als je 200 koeien hebt. We zijn bijna in Oyster Bay waar onze lodge is, we hoeven nog maar een zandpad van 23 km..... Van je hotseknotseknetter van je ajajippie jee en je mag, echt waar, hier 80. Als je dat zou doen heb je aan het einde van de weg alleen nog het stuur vast en ben je alle andere delen onderweg verloren, niet normaal. We komen aan bij de lodge die in handen is van Hans, een nederlander. De lodge ligt op een heuvel aan het strand, met een enorm groot stuk grond waar de paarden vrij rond grazen. Een van de activiteiten is horse-riding en dat wil ik morgen gaan doen.

De stank

Na het ontbijt in Hluhluwe starten we de auto en vertrekken naar St. Lucia. De geur
die door het ventilatiesysteem de auto binnenkomt vond ik gisteren al vreselijk maar is
nu bijnaondraaglijk.Het is vergelijkbaar met de stank van de kadavers van de buffels in de rivier. We vermoeden dat er bij onze stop bij de grens met Swaziland een dier in het ventilatiesysteem is gekropen. We hebben toen iets vreemds gehoord, dat dier ligt nu te ontbinden in de auto. We doen de motorkap open maar kunnenniets vreemds ontdekken. Om met de auto langs een garage te rijden lijkt ons niet zo'n goed idee, want om in het ventilatiesysteem te komenmoet er heel wat worden gesloopt aan de auto vrezen wij. We rijden naar St.Lucia hele stukken met de raampjes open, gelukkig is het maar ruim een uur rijden.

St Lucia is een kleine toeristenplaats met 1 winkelstraat en een groot aantal lodges, gericht op bezoekers van wetland. Heel toevallig is er hier ook een vestiging van AVIS (een hokje van pakweg 3 bij 2 meter). Wij kunnen niet anders zeggen dan dat we hun service top vinden, want nadat de medewerkster haar hoofd in de auto heeft gestoken, zegt ze: ik snap niet
hoe jullie in deze auto hebben kunnen rijden, hier krijg je hoofdpijn van! Een telefoontje en 20 minuten later hebben we een nieuwe auto klaar staan! Met deze nieuwe auto rijden we het wetland in tot Cape Vidal, het uiterste puntje waar je met de auto kunt komen. Daar zien we voor het eerst de Indische oceaan, indrukwekkend! Het strand is enorm breeden de stroming in het water is sterk, er zijn dan ook weinig zwemmers te bekennen.Wouter steekt wel even zijn teen in de oceaan en Lique is helemaal in haar element, op haar buik plat in het zand foto's maken en bestuderen van krabben. Er zijn er tientallen, op het moment dat je gaat lopen verdwijnen ze in de gaatjes in de grond, maar als je geduldig wacht komen ze weer tevoorschijn. Nadat we nog een hele tijd flamingo's en krokodillen hebben bekeken van een
afstandje in het binnenmeer zijn we net voordat het park sluit weer buiten.

De volgende dag maken we een flinke wandeling langs de kust, het strand is hier nog breder, we denken wel 200 meter,en er wordt volop gevist. We moeten ons om twee uur melden bij de jetty voor een rivercruise. Het is niet voor te stellen hoeveel hippos er in de rivier zitten,
ook barst het van de krokodillen en zwemmen er zelfs bullsharks rond. Niet echt een
rivier om pootje te baden. Het waait flink op de boot en het is ook zwaarbewolkt, het voordeel is dat de dieren nu actiever zijn dan bij heet weer. Slim genoeg heb ik mijn vest in de
auto laten liggen. We zien aan de oever ook weer veel vogels, geholpen door de kapitein die ogen als een havik heeft. We spotten een prachtige kingfisher die met een visje in zijn bek op een tak in de boom zit. Terug aan landvlug een koffiebarretje opgezocht, het is weer voor chocolat chaux, maar we houden het toch op cappuccino.

Vanavond gaan we eten aan de oever van het binnenmeer, waar we hippo's hopen te spotten die aan land komen om te gaan grazen. Ze lopen regelmatig door de straten van St. Lucia en grazen daar in de tuinen van de lodges, omdat dit gras malser en zoeter is dan het gras in de open natuur, we zijn benieuwd!

Hluhluwe

Het landschap in KwaZulu Natal waar Hluhluwe ligt verschilt met dat van de savanne rond het Krugerpark, hier is het veel heuvelachtiger en droger en hier heersteen subtropisch klimaat. Dat het droog is zien we als we vroeg in de ochtend het Hluhluwe game park in gaan. Daar waar normaal een rivier stroomt is geen drup water te zien. Als we doorrijden zien we een kleine plas met aan weerszijden een modderoever, daar zou de rivier op z'n breedst moeten zijn. Er is nauwelijks water en in de modder liggen een paar dode buffels, ze zijn bij het drinken vast blijven hangen in de modder. De geur die de kadavers verspreiden is niet erg prettig, het wachten is op het opruimwerk van de gieren en de hyena's.

KwaZulu Natal is het leefgebied van de Zulu's, we rijden door de heuvels en door de woongemeenschappen waar de Zulu's leven. Ook hier is veel armoede en weer heel veel schoolkinderen die kilometers moeten lopen van en naar school. Ze dragen allemaal een schooluniform en velen dragen een ijsmuts, het is tenslotte bewolkt en maar 22 graden... Ik dacht dat de ronde rieten huizen een toeristische attractie waren, maar ze wonenhier echt in. Ze hebben een beetje vee en wat groente en geen fiets of auto. Het wasgoed dat aan de lijn hangt is vaak kapot en al heel vaak gewassen en gedragen. Veel van hen lopen op badslippers waarvan de zool al half weggesleten is.

Vanuit deze setting is het goed te begrijpen dat geld een machtige factor is. De strijd tegen de stropers is er een tegen het geld. We begrijpen dat de hoorn van met name de zwarte neushoorn heel veel geld oplevert op de zwarte markt, met name in China. Het zou potentieverhogend werken, maar In werkelijkheid bestaat de hoorn uit niets anders dan keratine, net als onze haren en nagels. De stropers infiltreren in de plaatselijke bevolking, iedereen kent wel iemand die in het park werkt: rangers, schoonmakers of de onderhouders van het groen. Niemand heeft ooit gezien waar de stropers in of uit het park gaan, dat zegt genoeg. In de nacht waarop de maan achter de zon verdween, een maand geleden, hebben de stropers 8 zwarte neushoorns gedood vanwege hun hoorn. We zien ook hier een kadaver liggen, een getuige van de handel in hoorn, een verdrietig tafereel. Er is in verschillende particuliere parken geprobeerd preventief de hoorn af te zagen, maar zelfs dan wordt de neushoorn gedood om de rest van de hoorn uit te kappen.

We komen terug bij onze lodge -het contrast is groot - waar voor het diner de tafels op het gras onder de bomen staan en om de tafels staat een sfeervolle kring van kaarsen. We gaan eerst nog even op de veranda bij de lodge zitten voor we gaan eten en zien een bonte stoet van koedoe's, buffels en een giraffe voorbij trekken. Bij het omkleden horen we een plof op het dak: een aap! Ik vind het toch wel fijn de deur maar even dicht te houden. Wanneer de avond echt gevallen is krijgen we een concert van kwakende kikkers, oorverdovend.

De volgende ochtend vertrekken we na het ontbijt naar St. Lucia, maar niet voordat de ladies van the housekeeping onze loodzware koffers naar de auto gedragen hebben, op hun hoofd!